Tsjechië
Tsjechië (officieel: Ceská Republika of kortweg: Cesko) is een republiek in Midden-Europa. Tsjechië heeft een oppervlakte van 78.864 km2, verdeeld over de streken Bohemen en Moravië. Tsjechië is daarmee ongeveer twee keer zo groot als Nederland. Het land grenst aan geen enkele zee, de dichtstbijzijnde zeeën zijn op meer dan 300 kilometer afstand. Tsjechië grenst in het noordoosten aan Polen, in het oosten aan Slowakije, in het zuiden aan Oostenrijk en in het westen en noordwesten aan Duitsland.
Op veel plaatsen is sprake van vulkanische activiteit die zich voordoet in de vorm van warmwaterbronnen. Rond die plekken zijn de beroemde kuuroorden en badplaatsen ontstaan.
Tsjechië vertoont zowel naar ouderdom als naar vorm zeer verschillende landschapsvormen. Het landschap wordt gekenmerkt door een opeenvolging van bekkenvormige laagvlaktes die door gebergtes van elkaar worden gescheiden.
In de bergachtige gebieden vindt men de rijke veelzijdige flora van Midden-Europa: uitgestrekte bossen met zowel loofhout (esdoorn, lijsterbes, eik, beuk, berk) als naaldhout (grove den, arve, spar, lariks, taxus); verder Veratrum nigrum, berendruif, vele soorten orchideeën, Sorbus sudetica, en vele andere, vaak endemische, alleen hier voorkomende plantensoorten. De boomgrens ligt tussen 1200 en 1400 meter. In de rivierdalen treft men vaak een parkachtig landschap aan. Ongeveer 30% van het landoppervlak bestaat uit bos.
Het dierenleven is niet zo gevarieerd als het plantenleven. Op berghellingen en in de bossen leven veel konijnen, hazen en reeën. In hoger gelegen gebieden huizen ook gemzen en moeflons (een soort schapen). Een groot gedeelte van Tsjechië is tot natuurreservaat verklaard. In de vele rivieren en meren wemelt het van de vissen. Dat vooral forel en karper veel voorkomende vissoorten zijn, blijkt vaak wel uit het menu.
Hoofdstad: Praag
De stad Praag ligt vrij centraal in Tsjechië. De Moldau deelt de stad in tweeën. De Tsjechen noemen deze rivier de Vltava. Praag is een betrekkelijk hoog gelegen stad (187m), en de omgeving is heuvelachtig. Hoewel het er inmiddels veel meer dan zeven zijn, wordt Praag nog steeds 'stad op zeven heuvelen' genoemd.
Taal
In Praag wordt Tsjechisch gesproken. Veel oudere inwoners spreken wel een beetje Duits, terwijl de jongeren vaak Engels spreken. Het Tsjechisch behoort samen met het Pools en het Slowaaks tot de West-Slavische taalgroep. Opvallend aan het Tsjechisch is het gebruik van veel medeklinkers achter elkaar.
Klimaat
Het klimaat van Tsjechië behoort tot het Midden-Europese type waarin het klimaat van west naar oost gaande een steeds sterker continentaal karakter krijgt. De gemiddelde temperatuur overdag bedraagt in Praag in de maand januari 9,5°C en in de maanden juni, juli en augustus respectievelijk 30,9, 32,7 en 31,8°C. Praag behoort daarmee tot een van de warmste en droogste plekken van Tsjechië (486 mm neerslag per jaar). Ook andere steden en streken in de dalen van Bohemen hebben een laag neerslagcijfer. Weer andere gebieden in Bohemen hebben een onstabieler klimaat, dat wel wat lijkt op het Nederlandse klimaat. Het waait alleen wat minder hard en er valt veel meer sneeuw
Temperatuur
De gemiddelde maximale dagtemperatuur staat in de onderstaande grafiek weergegeven. De onderstaande cijfers zijn op basis van geregistreerde langjarige weer- en klimaat gegevens en kunnen als een gemiddelde voor Tsjechië gezien worden. Houd er rekening mee dat het in de lager gelegen gebieden warmer en droger is en in de hoger gelegen gebieden (Ertsgebergte, Zuid Bohemen en Reuzengebergte) koeler en natter is.
|
gemiddelde maximum
temperatuur (°C)
|
gemiddelde
minimum
temperatuur (°C)
|
gemiddeld aantal uren zon
per dag
|
gemiddeld aantal dagen neerslag
per maand
|
gemiddeld aantal
mmneerslag
per maand
|
gemiddelde
zee
temperatuur (°C)
|
januari
|
0
|
-6
|
2
|
11
|
|
n.v.t.
|
februari
|
2
|
-5
|
2
|
12
|
|
n.v.t.
|
maart
|
7
|
-2
|
4
|
13
|
|
n.v.t.
|
april
|
12
|
1
|
6
|
13
|
|
n.v.t.
|
mei
|
17
|
5
|
7
|
14
|
|
n.v.t.
|
juni
|
20
|
9
|
7
|
16
|
|
n.v.t.
|
juli
|
21
|
11
|
7
|
15
|
|
n.v.t.
|
augustus
|
22
|
12
|
7
|
17
|
|
n.v.t.
|
september
|
19
|
9
|
5
|
12
|
|
n.v.t.
|
oktober
|
13
|
4
|
4
|
13
|
|
n.v.t.
|
november
|
5
|
-1
|
2
|
15
|
|
n.v.t.
|
december
|
1
|
-4
|
2
|
14
|
|
n.v.t.
|
= 0-5 mm ? = 6-30 mm ? = 31-60 mm ? = 61-100 mm ? = 101-200 mm ? = meer dan 200 mm
|
Bevolking en cultuur
Tsjechië telde in 2010 ca. 10,5 miljoen inwoners. De bevolking bestaat voor 81% uit Tsjechen, 13% uit Moraviërs en 3% uit Slowaken, terwijl het land nog een aantal etnische minderheden telt, namelijk Duitsers, Polen, Hongaren. Geen van deze drie bevolkingsgroepen maken meer dan 0,5% van de bevolking uit. Het leven van de bewoners van Tsjechië en Slowakije is doorweven met sagen en legenden. Over bijna elke steen in het land is wel een verhaal te vertellen. Wellicht komt u de grijsaard Krakonos tegen tijdens een wandeling in het Reuzengebergte of voelt u de adem van het spook van Pernstejn in uw nek wanneer u deze indrukwekkende burcht bezoekt.
In en rondom de steden van Tsjechië zijn bijna alle kunststromingen uit de Europese kunstgeschiedenis vertegenwoordigd. De vele kastelen beschermden namelijk de belangrijkste handelsroutes.
De belangrijkste Tsjechische kunstuiting is literatuur. Belangrijke exponenten van de Tsjechische literatuur zijn Kafka en (later) Vaclav Havel. Vaak is de toon van de Tsjechische literatuur filosofisch en zwaarmoedig van aard.
Een andere uiting die voortvloeit uit de verhaalcultuur is film. Er zijn veel Tsjechische filmmakers. Tsjechië heeft vooral naam gemaakt op het gebied van kinder- en animatiefilms. De volksmuziek uit het westelijke deel van Tsjechië vertoont qua melodie, vorm en ritme West-Europese kenmerken. Boheemse volksmuziek is voornamelijk dansmuziek.
Economie
De Tsjechische economie, tot dan toe een socialistisch economisch stelsel, werd sinds januari 1991 grotendeels geprivatiseerd. Burgers werden in de gelegenheid gesteld aandelen in bedrijven, in de vorm van waarborgbiljetten, te kopen (het zgn. voucher-systeem). Een andere maatregel om de economie te veranderen in een vrijemarkteconomie was het vrijgeven van de prijzen.
Dit leidde al snel tot een hoge inflatie (in 1991 52%), maar deze daalde echter weer snel naar een niveau van onder de 10%. Veel buitenlandse (m.n. westerse) ondernemers hebben ondertussen in het land geïnvesteerd. De nabijheid van de Europese en vooral de Duitse markt heeft hiertoe in belangrijke mate bijgedragen.
Eten
In vrijwel elk restaurant staan een schnitzel en een runderlap met een gebakken ei op het menu. Verder zult u overal goulash tegenkomen. Als bijgerecht is knedlíky (noedels) populair, maar patat frites of gekookte aardappelen zijn ook in vrijwel elk restaurant verkrijgbaar. De frietjes worden vaak onder het vlees verstopt.
In veel eet- en drinkgelegenheden lopen 'betaalobers en -serveersters' rond, die zich strikt aan hun eigen taak dienen te houden.
Wat u ook zult merken, is dat het bord wordt weggehaald als het nog maar nauwelijks leeg is en uw tafelgenoten nog volop van hun maaltijd genieten. Denk niet dat dit een poging is om je zo snel mogelijk de deur uit te werken. Het getuigt juist van een goede bediening. U hoeft namelijk niet tegen een vuil bord
Reisdocumenten
Geldig paspoort of identiteitskaart.
Afstand vanaf Utrecht
Brno: 1120 km, Praag 915 km.
Openingstijden
Winkels zijn over het algemeen geopend van ma t/m vr van 09.00-18.00 uur en za 09.000-13.00 uur. Sommige supermarkten zijn tevens op zondagochtend geopend. In het hoogseizoen blijven de meeste winkels tussen de middag geopend.
Postkantoren zijn geopend van ma t/m vrij 09.00-18.00 uur en za van 09.00-13.00 uur.
Banken zijn geopend van ma t/m wo 09.00-18.00 en za van 09.00-13.00 uur.
Betaalmiddelen
Travellers cheques en alle gangbare creditcards. U kunt geld opnemen bij geldautomaten als u een Euro-/wereldpas met pincode heeft. Overal in het buitenland waar u het Maestro of Cirrus logo ziet, kunt u met uw Europas/WereldPas betalen. Vraag bij twijfel aan uw bank of u in het land van bestemming geld kunt opnemen met uw pinpas.
Munteenheid
Tsjechische kroon, 100 = € 3,76
Valuta onderweg
Euro.
Netspanning
220V.
Bellen naar Nederland
00 31 + netnummer zonder eerste nul.
Collect call: 0042 00 3101